Onderzoek naar onderwaterbegroeiing in Loosdrechtse Plassen

Waterplanten

Boven de grond zien we vaak bloeiende bloemen of groene planten. Maar ook onder water groeit en bloeit er heel veel. Namelijk waterplanten. Waterplanten hebben een belangrijke rol in de gezondheid van onze wateren. Ze zorgen voor het houden van een goede waterkwaliteit, produceren zuurstof en bieden goede leefomstandigheden voor veel dieren. Er gebeurt dus van alles onder water!

Ondergedoken waterplanten

Ondergedoken waterplanten, zoals kranswieren, zijn belangrijk voor de biodiversiteit in een water. Daarnaast helpten ze bij de waterkwaliteit. Dat betekent helder water en niet te veel drijvende planten. Het onderzoek met sonartechnologie zorgt voor een volledig beeld van de planten die onder water groeien. Met behulp van geluidsgolven meten we de plantengroei in de hele plas. Deze meting is de eerste die we doen. Met de metingen die we hierna gaan doen, kunnen we inzicht krijgen in de ontwikkeling van de ondergedoken waterplanten.

Waterplanten aan het wateroppervlak

Al eerder in 2025 hebben we een onderzoek naar waterplanten aan het wateroppervlak van de plassen gedaan. Dit deden we met behulp van satellietbeelden en AI. We keken naar de grootte van het oppervlak waarop de waterplanten groeien en op welke plekken ze groeien. Hieruit bleek dat de groei van de waterplanten tussen 2019 en 2024 ongeveer gelijk is gebleven. 

Waarom zijn onderwaterplanten zo belangrijk?

Waterplanten zijn planten die in om het water groeien. Sommigen soorten maken bladeren die op het water drijven (drijfbladplanten), anderen groeien volledig onder water (onderwaterplanten). Waterplanten hebben een zuiverende werking en zorgen voor helder en gezond water. Dieren vinden er makkelijker voedsel, verschuilen zich tussen bladeren en gebruiken stengels en bladeren om hun eitjes op af te zetten. Als het water helder is, kan licht de bodem bereiken, waardoor meer soorten onderwaterplanten de kans krijgen om te groeien. Dat zorgt voor meer soorten vissen, vogels, amfibieën zoals kikkers en padden, insecten en kleine zoogdieren. De wortels van water- en oeverplanten zorgen daarnaast voor een stabiele ondergrond. Hoe meer de natuur haar gang kan gaan, hoe beter de kwaliteit van het water en de natuur er omheen. 

Waterplanten: fijn of juist niet?

We maken allemaal gebruik van het water: om te zwemmen, varen, vissen of gewoon van de natuur te genieten. Maar het is goed om te weten dat het water ook een levend ecosysteem is, waarin waterplanten een belangrijke rol spelen. Bij verbetering van de waterkwaliteit zien we vaak dat snelgroeiende soorten als eerste teruggroeien. Denk hierbij aan soorten als cabomba en fonteinkruid. Deze planten kunnen overlast veroorzaken, maar zijn ook belangrijk voor het herstel van het ecosysteem. Hoe meer het systeem herstelt, hoe meer plantendiversiteit er ontstaat. Hierdoor komt er vanzelf een natuurlijk evenwicht. Soms is er beheer nodig om overlast te voorkomen of beperken. En het kan soms een beetje vreemd voelen om tussen de waterplanten te zwemmen. Maar onthoud dat het eigenlijk juist een goed teken is, omdat je in een gezonde plas zwemt!

Verbeteren waterkwaliteit

De Aanpak Oostelijke Vechtplassen is een van de intiatieven waarbij het waterschap helpt om de Kaderrichtlijn Water (KRW) doelstellingen te behalen. Dit is een Europese richtlijn die is opgesteld om de waterkwaliteit te verbeteren en de natuur te beschermen. Het doel is om de leefomgeving voor planten en dieren in en rond het water gezond te maken en te houden.  

• Wil je meer weten over schoon en gezond water? Kijk dan hier: Schoon en gezond water (KRW) | Waterschap AGV