Watergebiedsplan Naardermeer en omliggende schil

Wat gaan we doen met het water in het Naardermeer en de omliggende schil? In het watergebiedsplan voor het Naardermeer stellen we de waterpeilen opnieuw vast. De maatregelen die hiervoor nodig zijn staan in het inrichtingsplan van de provincie Noord-Holland. Deze plannen zorgen samen voor het juiste waterpeil, een goede waterhuishouding en goede waterkwaliteit, gericht op het behoud van de natuur in dit gebied.

Het Naardermeer

Kerngegevens

Wat is een watergebiedsplan?

Het waterschap onderzoekt de watersituatie in de polders. Het gaat dan om het waterpeil en de kwaliteit van het water. En om voldoende aanvoer en afvoer van het water. Ook kijken we naar wat het water betekent voor de natuur in de polder. En naar de geschiedenis van het gebied en de mogelijkheden voor recreatie op het water. Om de situatie te verbeteren maken we een plan. Dit heet een watergebiedsplan.

Waarom een watergebiedsplan voor het Naardermeer?

Het Naardermeer is het oudste beschermde natuurmonument in Nederland. De kwaliteit van de natuur staat hier echter onder druk: het gebied dreigt te verdrogen. Daarom leggen we rondom het Naardermeer een natte zone aan, ook wel de schil genoemd. Zo kunnen we het water beter vasthouden. Dit doen we door een ruimere bandbreedte voor het oppervlaktewater in te stellen, met een hoger maximum peil. Zo kan er een moeraslandschap ontstaan met onder andere veel riet en ruig grasland dat aansluit bij de doelen van dit Natura 2000-gebied.

Hoe doen we dit?

We leggen dammen en stuwen aan. Maar er komen ook nieuwe sloten en natuurlijke oevers. En dit alles om het water langer vast te houden voordat het naar de lagergelegen polders afstroomt. We beheren het waterpeil met een grote bandbreedte; dus het water mag zowel laag als hoog staan met een minimum en maximum peil. Zo houden we het schone (kwel) water in het Naardermeer zelf langer vast.

Hoe werkt dit straks in de praktijk?

In de zomer zal het waterpeil in het Naardermeer en omliggende schil zakken. Maar we zorgen ervoor dat het niet verder zakt dan een bepaald minimum. Dat doen we door water vanuit de Vecht in te laten in het Naardermeer.

In natte periodes stijgt het waterpeil en mag het water in de schil ieder jaar 5 cm hoger komen, totdat we een maximum waterpeil bereiken. Dat kan jaren duren en wordt misschien nooit bereikt. Het hoogste waterpeil is geen doel op zich. Doel is om de natuur te herstellen en in de praktijk moet blijken bij welke bandbreedte van het peil dit plaats vindt. Door klimaatverandering hebben we steeds meer te maken met periodes van droogte, maar ook vaak met heftige regenbuien in de zomer. Door een flexibel waterpeil in te stellen, kan het gebied beter omgaan met de effecten van klimaatverandering.

Monitoring grondwaterstanden

Uit berekeningen blijkt dat een ruimere bandbreedte voor het oppervlaktewater met een hoger maximum peil niet of nauwelijks effect heeft op de grondwaterstanden in de omgeving van het Naardermeer en omliggende schil. Dus buiten het gebied waar het waterpeil verandert. We willen dit wel heel goed monitoren door extra peilbuizen te plaatsen. Zo kunnen we de effecten van het verhogen van het waterpeil goed meten. We koppelen deze analyses ook jaarlijks terug aan de bewoners.

Met wie werken we samen?

Het waterschap werkt nauw samen met de provincie Noord-Holland en Natuurmonumenten. Het waterschap is verantwoordelijk voor het aanpassen van de waterpeilen, de provincie Noord-Holland voor het vastleggen van de juiste bestemming en voor het inrichtingsplan. Natuurmonumenten zorgt voor het optimaal beheer van het gebied.

Wat is het resultaat?

Er is intensief samengewerkt aan de plannen die ervoor moeten zorgen dat de natuur zich in dit gebied optimaal kan ontwikkelen. Een robuust en toekomstbestendig natuurgebied waar veel plant- en diersoorten van gaan profiteren. De hogere waterstand en de grotere bandbreedte van het waterpeil, minder stikstof in het water en beter beheer zullen ervoor zorgen dat er op termijn meer waterriet in en rond het Naardermeer gaat groeien. En dat verhoogt de kans op terugkeer van onder ander de grote karekiet. Met in zijn kielzog andere planten- en diersoorten.

Bekijk hieronder de animatie over de plannen voor het Naardermeer en de omliggende Schil.

Video geblokkeerd.

U kunt deze video niet bekijken omdat tracking cookies uit staan. Lees meer op de privacy- en cookiespagina.

Cookies toestaan

Sander Mager, dagelijks bestuurder AGV, legt uit waarom dit plan belangrijk is voor het behoud van de natuur en de kwaliteit van het water.

Planning

Het watergebiedsplan inclusief peilbesluiten is in 2021 vastgesteld. De werkzaamheden om de maatregelen uit te voeren zijn verdeeld in 3 fasen en worden uitgevoerd onder regie van de provincie Noord-Holland. De werkzaamheden voor de eerste fase starten op 10 juli 2023, na het broedseizoen. Deze werkzaamheden vinden plaats in Naardermeer-Oost en bestaan uit het baggeren van de bestaande slootjes en het verwijderen van een aantal keerschotten. Daarnaast worden de diverse stuwtjes en keerschotten in sloten aangepast ter voorbereiding op het nieuwe flexibele waterpeil. De werkzaamheden van fase 1 worden naar verwachting afgerond in maart 2024.  Met ingenieursbureau Sweco worden op dit moment de voorbereidingen getroffen voor de werkzaamheden in fase 2 en 3 van het project. In fase 2 wordt gewerkt in de gebieden Keverdijkse Polder-Noord en -Zuid. De start van de uitvoering van fase 2 staat gepland in het najaar van 2024. Fase 3 omvat de werkzaamheden in de Zuidpolder en de Keverdijkse Overscheense Polder. De uitvoering daarvan staat gepland in het najaar van 2025. We houden u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de tijdlijn hieronder.

Vragen of ideeën?

Stuur dan een e-mail naar de projectleider Kirsty Blatter: [email protected].