Zoeken in het Historisch archief
U kunt online bekijken wat er allemaal in ons Historisch archief te vinden is. U moet dan wel weten hoe het archief werkt. Op deze pagina leest u hoe u het beste in het archief kunt zoeken.
We leggen graag voor u uit hoe u het beste kunt zoeken in het archief. De inventaris van ons archief is online beschikbaar op archieven.nl (U verlaat deze site). Veel beeldmateriaal, zoals kaarten, is ook opgenomen in een online collectie (U verlaat deze site).
Hoe zit het archief in elkaar?
Het archief bestaat uit dossiers en documenten. Die dossiers en documenten worden beschreven in inventarissen. Een inventaris is dus een lijst van beschrijvingen van dossiers en documenten. U kunt de inventaris van ons archief online bekijken.
Archiefvormers
De stukken in het archief zijn niet gesorteerd per onderwerp, maar per archiefvormer. De archiefvormer is de organisatie die bij de documenten hoort. Waterschap Amstel, Gooi en Vecht is bijvoorbeeld een archiefvormer. Of één van de voorgangers van dit waterschap: Waterschap Drecht en Vecht. Maar ook een kleinere organisatie, zoals een polder, kan een archiefvormer zijn. Bijvoorbeeld de Aetsveldse polder, 1873-1979.
Rechtsopvolgers en rechtsvoorgangers
Veel archiefvormers bestaan nu niet meer. Ze zijn opgegaan in een grotere organisatie. Deze nieuwe organisatie is dan de (rechts)opvolger van de kleinere organisaties. De kleinere organisaties zijn de (rechts)voorgangers van de grotere organisatie.
Voorbeeld: Aetsveldse polder, 1873-1979
De Aetsveldse polder bestond als organisatie van 1873 tot 1979. De polder is ontstaan door het samengaan van:
- de Overaetsveldschepolder, 1766-1873
- de Binnenaetsveldsche- of Begijnen-polder, 1725-1873
- de Romolen- of Borrelandsche polder, 1822-1873
Deze 3 polders zijn dus rechtsvoorgangers van de Aetsveldse polder. En de Aetsveldse polder is de rechtsopvolger van deze 3 polders. In 1979 werd de Aetsveldse polder onderdeel van het Waterschap Drecht en Vecht . De polder is dus een rechtsvoorganger van dit waterschap. En het waterschap is de rechtsopvolger van de polder.
In 1 inventaris
Soms staan in één inventaris niet alleen de stukken van één organisatie, maar ook de stukken van de rechtsvoorgangers van deze organisatie.
Hoe zoek ik in het archief?
Bent u op zoek naar informatie over een onderwerp? Dan kunt u het beste als eerste uitzoeken wie de archiefvormer was.
Stap 1: zoek de naam van de archiefvormer op
Weet u wanneer een document gemaakt is, of waar iets gebeurde? Kijk dan op het Overzicht van opgeheven polders en waterschappen. U kunt kijken op een kaart (pdf, 2.6 MB) of in een stamboom (pdf, 331 kB).
Stap 2: zoek in het archief
Gebruik de naam van de archiefvormer om de inventaris te vinden. Dat kan op twee manieren.
Manier 1: gebruik de archieftoegangen
De archivaris heeft een lijst met archieftoegangen (U verlaat deze site) gemaakt. Een archieftoegang is een ingang om uw zoektocht in het archief te beginnen. Bijvoorbeeld: Aetsveldsche polder en rechtsvoorgangers. Door deze ingang te gebruiken vindt u niet alleen de archiefvormer Aetsveldsche polder, 1873-1979 maar ook de drie rechtsvoorgangers: de Binnenaetsveldse of Bagijnenpolder, 1766-1873, de Overaetsveldse polder, 1725-1873 en de Romolen- of Borrelandse polder, 1822-1873. Deze archiefvormers zitten samen in de inventaris Aetsveldsche polder en rechtsvoorgangers.
Manier 2: zoek via de archiefvormer
U kunt ook het overzicht van archiefvormers (U verlaat deze site) bekijken. In dit overzicht ziet u makkelijk alle rechtsvoorgangers van elke organisatie. Klik op een archiefvormer voor een beschrijving en een link naar de archieftoegang. Of bekijk een lijst van alle archiefvormers (U verlaat deze site). Hier kunt u zoeken op archiefvormer en voor elke archiefvormer doorklikken op de archieftoegang.
Stap 3: Ik heb een archieftoegang of inventaris aangeklikt. Wat nu?
Per archieftoegang ziet u:
- Kenmerken
- Een inleiding
- De inventaris (de beschrijvingen van de dossiers die in het archief zitten)
Klik op één van de categorieën om meer te zien. De aangeklikte categorie verandert van kleur. Klik op Inventaris om een lijst van de stukken in het archief te zien. De stukken zijn ingedeeld op organisatie en daarna op onderwerp, zoals Algemene Zaken, Financiën, of Waterstaat. Klik op het plusje om te zien wat eronder ligt. Onder het laatste plusje vindt u dan de beschrijvingen van dossiers of documenten. De beschrijvingen zijn genummerd. Dit zijn de inventarisnummers.
Stap 4: Bekijken documenten online of maak een afspraak
Bij het bekijken van een inventaris komt u grijze en witte plusjes tegen. Bij grijze plusjes zijn er digitale stukken beschikbaar. Dat zijn scans en foto’s van stukken uit het archief.
Bij de witte plusjes zijn er geen digitale stukken beschikbaar. Wilt u de documenten uit een inventarisnummer lezen? Laat het ons weten via het contactformulier. We nemen dan contact met u op om een afspraak te maken. U kunt ons ook bellen via 0900 9394.
Zoeken op trefwoord
U kunt ook zoeken op trefwoorden. Het zoekveld staat op elke pagina. Zoeken op trefwoord werkt in de praktijk niet zo goed als zoeken via de uitklapmenu’s.
Bij het zoeken kunt u ‘wildcards’ gebruiken. Bijvoorbeeld:
- het teken * vervangt meerdere letters. Als u bijvoorbeeld zoekt op keur* dan vindt u: keur, keuren, keurbepalingen et cetera.
- Het teken ? vervangt een enkele letter. Dus met a?te vindt u: acte, akte.
Beeldmateriaal
Tekeningen, kaarten en andere gescande afbeeldingen kunt u in de beeldbank bekijken. Standaard ziet u daarbij alle soorten materiaal zoals kaarten, tekeningen en foto’s. U kunt er ook voor kiezen één soort te kiezen. Dit doet u via de filters aan de rechterzijde.