Cookies

We gebruiken cookies zodat deze site goed werkt. Klik op 'Ja' om alle cookies te accepteren. Dan kunt u ook video's zien. Meer weten of uw instellingen aanpassen? Ga naar privacy en cookies.

Direct naar content
Project

Proef natte landbouw Ankeveen

Wordt aan gewerkt

De bodem in Nederland zakt. Met name in het veenweidegebied. Wanneer de bodem zakt, komen er veel broeikasgassen vrij. Met name CO2. Dit willen we voorkomen. Eerder verlaagden wij daarom de waterpeilen. Het verder verlagen van peilen vinden we geen toekomstbestendige optie meer. Daarom gaan wij op zoek naar nieuwe oplossingen. Bijvoorbeeld natte landbouw, wat wij nu samen met agrariër Wilko Kemp testen op zijn land in Ankeveen.

vlcsnap-2024-05-02-19h49m44s833.png

Wat is bodemdaling en waarom moeten we dit remmen?

In Nederland hebben we honderden jaren lang de waterstand in onze veengebieden verlaagd door water weg te pompen. Zo werden deze polders geschikt om er te boeren en te wonen. Maar de grond droogde hierdoor ook uit. Droge veengrond breekt sneller af dan natte veengrond. Daardoor daalt de bodem. Soms met wel 1 cm per jaar. Bodemdaling zorgt voor problemen voor bewoners, gebruikers en overheden. Het zorgt voor schade aan gebouwen, wegen en landbouwgrond. Dieper liggende polders maken het steeds duurder om het water in het gebied op peil te houden. Aangetaste veengrond komt in het water waardoor de kwaliteit achteruitgaat. En als veengrond daalt komen er ook nog eens grote hoeveelheden CO₂ vrij. Daarom willen we bodemdaling remmen.

Waarom kan het peil niet verder verlaagd worden?

Bodemdaling kan worden tegengegaan door het veen nat te houden. Dit heeft dus voordelen, maar betekent wel dat er op een andere manier moet worden gewerkt op dit land. Om het veen voldoende nat te kunnen houden heeft het waterschap besloten om vanaf 2030 niet meer automatisch de waterpeilen te verlagen. Dat betekent dat veeteelt niet meer overal in het veenweidegebied mogelijk zal zijn. Het waterschap voelt zich mede verantwoordelijk voor maatschappelijke veranderingen in het veenweidegebied en draagt daarom bij aan onderzoeken en het testen van nieuwe methoden om bodemdaling tegen te gaan. Zo ook de pilot met natte teelt in Ankeveen.

Waarom een pilot?

Teelt op een natte ondergrond is niet eerder gedaan. We moeten dus nog testen of het mogelijk is om gewassen te verbouwen op een natte ondergrond en wat de eventuele gevolgen hiervan zijn, bijvoorbeeld voor de natuur en waterkwaliteit. Vandaar dat we het als pilot doen, zodat we kennis kunnen opdoen en leren. Als de pilot succesvol is, dan kan er op meerdere (geschikte) plekken natte teelt worden gevoerd.

Wat is natte teelt/landbouw?

In Nederland is het in veenweidegebieden gebruikelijk om gewassen te verbouwen die niet houden van hoge waterpeilen, bijvoorbeeld gras. Natte teelten zijn gewassen die bij hoge waterpeilen worden verbouwd. Binnen de pilot natte teelt telen wij op zeven proefvelden drie verschillende gewassen. Op één veld veenmos, op één veld riet en op de overige proefvelden lisdodde. In twee lisdoddevelden telen we op een laag bagger en in drie andere velden op gras dat onder water staat. Vier velden zijn ingezaaid en één proefveld is aangeplant. We doen samen met boer Wilko Kemp onderzoek naar de ideale waterbeheersing in de proefvelden. We willen graag weten onder welke omstandigheden lisdodde het snelst groeit. We houden samen met nationale onderzoeksprogramma’s ook bij hoeveel water daarvoor nodig is, wat de effecten zijn op de waterkwaliteit, grondwater, bodem, uitstoot van broeikasgassen en biodiversiteit in de proefvelden.  

Wat merken bewoners hiervan?

De weilanden zijn veranderd in dijkjes (met bloemen) en daarachter velden met lisdodden. De vakken met riet en veenmos zijn vanaf de weg niet te zien. Wilko Kemp oogst de gewassen  en eventuele overlast is vergelijkbaar met maaien voor grasoogst. Medewerkers van Waternet of andere organisaties zijn regelmatig in de proefvelden aanwezig om metingen te doen.  

Wat hebben we tot nu toe van deze pilot geleerd?

De pilot heeft laten zien dat natte teelten zoals lisdodde en riet goed mogelijk zijn op veengrond. Zaaien blijkt beter en goedkoper dan aanplanten en teelt lukt het best zonder afplaggen. Dit betekent het weghalen van de bovenste laag van de bodem. We hebben nu dus geleerd dat je dit juist niet wil doen met deze vorm van landbouw.

Dankzij zorgvuldig waterbeheer kon de watertoevoer worden beperkt, met behoud van opbrengst en een beperkte methaanuitstoot. Door de hoge grondwaterstand is er nauwelijks bodemdaling en er vindt zelfs CO₂-opslag in de bodem in plaats van uitstoot. Per hectare wordt jaarlijks zo’n 18 ton aan CO₂ en methaan bespaard. De biodiversiteit neemt toe en de gewassen kunnen worden gebruikt voor bijvoorbeeld isolatiemateriaal. De inzichten zijn inmiddels breed gedeeld met boeren, onderzoekers en andere geïnteresseerden.

Planning

De planning ziet er globaal als volgt uit:

Maart en april 2019 Inrichten van de proefvelden
April t/m juli 2019 Aanplanten en inzaaien van de proefvelden
2019 t/m 2025 Beheren van de teelt
2025 t/m 2027 Verlenging van de proef en analyseren van de resultaten
2027 Opruimen van de proefvelden en herinrichten van het gebied voor het Nationaal Natuur Netwerk (NNN-gebied) door de provincie Noord-Holland ten behoeve van Natura 2000

 

Meer weten?

Heeft u vragen of opmerkingen? Mail dan naar Tim Pelsma via: [email protected] (U verlaat deze site). Of wilt u meer weten over bodemdaling, kijk dan ook eens op:

Andere projecten in de buurt

Waterschap Amstel, Gooi en Vecht haalt met de ozoninstallatie in combinatie met actiefkool 80% van de medicijnresten uit het rioolwater op de rioolwat...

Lees meer

In de Horstermeer is een deel van het grondwater te zout. Dat is niet goed voor planten en dieren in de buurt. We willen daar iets aan gaan doen.

Lees meer

De dijk langs de ’s Gravelandschevaart en de Karnemelksloot is te laag. Deze dijk ligt in de Hilversumse Meent, ten noordwesten van Hilversum en ten w...

Lees meer

Waternet werkt namens Waterschap Amstel, Gooi en Vecht aan de voorbereiding van de dijkverbetering Nigtevechtseweg Zuid in Vreeland om de dijk voor 30...

Lees meer
Berrybot Berry, de digitale assistent