Gemaal Zeeburg

Gemaal Zeeburg ligt naast de Zeeburgerdijk in Amsterdam. Het is gebouwd om de grachten door te spoelen. Doorspoelen was vroeger nodig om het water schoon te houden. Daarnaast loost het gemaal regenwater op het IJmeer.

Vandaag de dag

Het gemaal scheidt de Amsterdamse grachten van het Amsterdam-Rijnkanaal en het IJmeer als de sluisdeuren dicht zijn. Via een buis onder het Amsterdam-Rijnkanaal kan IJmeerwater binnengelaten worden. Bij veel regen loost het gemaal via de buis juist water. Dat komt in het IJmeer, het zuidelijke deel van het Markermeer.

Schoon grachtenwater

Tot 2010 pompten we water uit het IJmeer door de Amsterdamse grachten. Dit gebeurde een paar keer per week. Nu spoelen we alleen als er te weinig zuurstof in het water zit.

Gemaal redt Amsterdam City Swim

In september 2015 zorgt hevige regen voor wateroverlast in Amsterdam. De riolen kunnen het water niet meer verwerken. Het komt in de Amstel terecht. Een ramp voor de Amsterdam City Swim. Vanwege het hoge water vraagt Rijkswaterstaat om gemaal Zeeburg aan te zetten. Het resultaat: het waterpeil gaat omlaag en de grachten worden schoongespoeld. De Amsterdam City Swim kon toch doorgaan.

Wandelen

Gemaal Zeeburg is onderdeel van het Waterkeringpad. De route vind je hier.

Feiten en cijfers

Bouwjaar: 1943
Architect/ontwerper: C. van der Wilk & J. Leupen, Dienst Publieke Werken
Capaciteit: 3600m3 per minuut (3x800 en 1x1200 m3)
Soort pomp: 4 horizontale schroefpompen, elektrisch

Adres

Zeeburgerdijk 329, 1095 AD Amsterdam

De geschiedenis van Gemaal Zeeburg

1876: Noordzeekanaal

In 1876 wordt de bouw van het Noordzeekanaal voltooid. Ook de Oranjesluizen naar de Zuiderzee worden dan aangelegd. Het IJ voor Amsterdam is daarmee afgesloten van de zee.

1879: Bouw Stoomgemaal

Om het water te kunnen verversen, wordt in 1879 een stoomgemaal gebouwd. Deze komt op de plek van het huidige gemaal Zeeburg. Ernaast komt de Zeeburgersluis.

1943: Nieuw gemaal

In 1943 wordt het gemaal vervangen door een nieuw gemaal. Dit heeft 3 schroeven die het water kunnen verplaatsen. Het gemaal kan het water zowel in- als uitpompen. Het kan de grachten doorspoelen en water lozen bij veel regen.

1965: Extra pomp

In 1965 bouwt het Hoogheemraadschap Amstelland een vierde pomp. Deze heeft een capaciteit van 1.200 m³ per minuut.

1975: Afvoer via IJmuiden

In 1975 wordt bij IJmuiden een gemaal gebouwd. Sindsdien zijn er in het Noordzeekanaal minder vaak hoge waterstanden. Ook gemaal Zeeburg wordt veel minder vaak gebruikt.