De waterkwaliteit in de Sloterplas en de waterwegen eromheen is een punt van zorg. Er zijn te weinig (verschillende) waterplanten en -diertjes. Het is bekend dat waterplanten een zuiverende werking hebben. Voor het proefproject Zuiverende Grachten leggen we in het Spoorpark natuurvriendelijke oevers aan en onderzoeken of de onderwaterplanten zich goed kunnen ontwikkelen.

Waarom Zuiverende Grachten?

Het water in de Sloterplas en de waterwegen eromheen zijn van onvoldoende kwaliteit. Hierdoor zijn er weinig (soorten) waterplanten en waterdiertjes. Waterplanten hebben een zuiverende werking. Ze nemen ammonium, nitraat, fosfaat en andere voedingstoffen op uit het water waardoor het water helder en gezond blijft. Met het proefproject Zuiverende Grachten onderzoeken we of onderwaterplanten in het nieuwe ondiepe deel kunnen groeien en op welke manier het betaalbaar is. Als het proefproject een succes is, willen we meer Zuiverende Grachten aanleggen in Amsterdam.

De komende jaren zullen er op meerdere plekken rondom de Sloterplas natuurvriendelijke oevers worden aangelegd. Dit is een van de maatregelen vanuit het Kaderrichtlijn Water (KRW) programma, gericht op het verbeteren van de waterkwaliteit in en om de Sloterplas.

Wat is een natuurvriendelijke oever?

Een natuurvriendelijke oever gaat geleidelijk over van water naar land. Planten en dieren kunnen zich dan makkelijker tussen het water en de oever verplaatsen. Op de drassige bodem en in het ondiepe water groeien veel oever- en onderwaterplanten. Dat is belangrijk voor vissen, vogels, amfibieën zoals kikkers en padden, insecten en kleine zoogdieren. Hoe meer de natuur haar gang kan gaan, hoe beter de kwaliteit van het water. Het water ziet er dan ook helder uit.

Een natuurvriendelijke oever kan worden opgebouwd uit verschillende plantensoorten. Hiermee worden verschillende zones gemaakt. Op de droge oever kunnen land- en oeverbeplanting groeien, in het ondiepe water moerasplanten en riet, terwijl in het diepere water waterplanten kunnen groeien. Veel verschillende soorten planten in een natuurvriendelijke oever maakt dat het groen beter bestand is tegen extreem weer.

Op bovenstaande afbeelding ziet u een doorsnede van een oever met van boven naar beneden verschillende zones:

1. Planten voor bloemrijk grasland
2. Planten voor vochtige grond
3. Natte kruidachtige planten
4. Moerasplanten in dieper water
5. Moerasplanten in nog iets dieper water
6. Drijvende planten
7. Onderwaterplanten

Wat gaan we doen?

We leggen in totaal 280 meter natuurvriendelijke oevers aan langs de grachten van het door gemeente Amsterdam nieuw aan te leggen Spoorpark Zuid (U verlaat deze site). Dit is het gedeelte tussen de Marius Bauerstraat en de Johan Jongkindstraat. De natuurvriendelijke oevers bestaan uit verschillende soorten oever- en onderwaterplanten. Het waterschap zorgt voor de aanleg van de natuurvriendelijke oever en het onderzoek onder water. De Zuiverende Grachten worden mogelijk gemaakt met subsidie van Provincie Noord Holland.

Wanneer vinden de werkzaamheden plaats?

De gemeente is in de zomer van 2023 gestart met de werkzaamheden voor de aanleg van het Spoorpark. In oktober 2023 werden de voorbereidende werkzaamheden voor het aanleggen van natuurvriendelijk oevers uitgevoerd. Er wordt een onderwaterbeschoeiing aangelegd. Dit is een constructie die de opgehoogde onderwateroever beschermt en op zijn plek houdt. De onderwateroever wordt opgehoogd met de vrijgekomen grond van de werkzaamheden in het Spoorpark. Licht kan hier straks de bodem bereiken, waardoor onderwaterplanten de kans krijgen om te groeien. In het vroege voorjaar van 2024 planten we de onderwaterplanten en start het onderzoek naar de ontwikkeling van de planten en het effect op de waterkwaliteit.

Wat kun je zelf doen? 

Samen zorgen we voor een leefbare stad voor mens en dier. Je kan zelf ook veel doen om de waterkwaliteit te verbeteren:

• Gebruik geen bestrijdingsmiddelen in je tuin of op het balkon 
• Haal tegels uit je tuin en plant groen zodat regenwater in de grond kan zakken 
• Hondenpoep is schadelijk voor de waterkwaliteit, gooi hondenpoepzakjes in de prullenbak 
• Was je auto in de wasstraat en zodat er geen zeep, olie- of rubberresten via de straatput in het water komen
• Poep of plas niet in het water. Maak gebruik van een toilet en zwemluiers voor de allerkleinsten 
• Gooi afval in de afvalbakken of neem het mee
• Voer geen eenden of andere dieren. Dit is slecht voor de waterkwaliteit en voor de dieren